سیب خشک چیست؛ ارزش غذایی، انواع و خواص آن
اگر بخواهیم درباره یکی از پر فایده ترین میوه های خشک شده صحبت نمائیم، باید حتما خواص سیب خشک را مورد بررسی قرار دهیم؛ ارزش غذایی و فواید سیب خشک آنقدر فراوان است که برای پاسخ به اینکه سیب خشک چیست، جزء لاینفک محسوب می گردد.
فهرست محتوایی مطلب
سیب خشک چیست؟
بیش از ۷ هزار و ۵۰۰ نوع سیب در سراسر جهان پرورش داده می‌شود. سیب را به دلیل مواد مغذی و خواص متعددی که دارد، خشک می‌کنند و در تمام فصول از آن بهره می‌برند.
تاریخچه سیب
سیب یکی از میوه‌هایی است که قبل از سایر میوه‌ها شناخته شده بود. از زمان‌های قدیم، مردم در سراسر جهان به میوه‌ها علاقه داشتند. به گفته مورخان، سیب از مناطق سردسیر شمال اروپا سرچشمه می‌گیرد و از آنجا این میوه ارزشمند و مفید به سایر نقاط جهان منتقل شده است.
تمدن بشری از دیرباز با میوه سیب، پیوند خورده است. سیب نشانه عشق و باروری، دوستی، زیبایی، شادی، سلامتی، خرد، شادی و نیرومندی است.
پس از مرکبات (پرتقال، نارنگی، لیمو شیرین، لیموترش و گریپ فروت و موز)، انواع سیب پرکاربردترین میوه در جهان هستند.
انواع سیب خشک
سیب‌های خشک انواع مختلفی دارند. همه سیب‌های خشک شبیه هم نیستند. اندازه‌ها، رنگ‌ها، بوها و مزه‌های مختلف در انواع مختلف، کاربرد آن‌ها را تعیین میکند. اما به هر صورت سیب خشک در سه نوع زیر وجود دارد:
- حبه سیب خشک
- چیپس سیب
- سیب خشک رنده شده
ارزش غذایی سیب خشک
سیب سرشار از ویتامین‌ها، مواد معدنی، عناصر مغذی و ترکیبات عالی با ارزش است. پتاسیم، مس، منگنز و منیزیم مواد معدنی مفیدی هستند که در سیب یافت می‌شوند. سیب سرشار از فیبر است و مصرف سیب خشک شده (به اندازه یک عدد سیب متوسط) ۱۲ درصد از نیاز روزانه ما را به فیبر تامین خواهد کرد. رازِ خواصِ سیب خشک در ترکیبات آلی تشکیل دهنده آن نهفته است.
فواید و خواص سیب خشک
سیب‌های خشک سرشار از ویتامین‌ها، تانن‌ها، مواد معدنی و فیبر (سلولز گیاهی) هستند. ترکیبات شیمیایی میوه خشک سیب با توجه به نژادهای مختلف آن متفاوت است. افرادی که به طور منظم سیب خشک می‌خورند، سلامت خود را افزایش می‌دهند و از بسیاری از بیماری‌های ناشی از کمبود مواد مغذی حیاتی پیشگیری می‌کنند. از فواید سیب خشک می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.
- رفع مشکلات تنفسی
دستگاه تنفسی نسبت به التهابات بسیار حساس است. بسیاری از مشکلات تنفسی به طور مستقیم ناشی از التهاب غشای سلول‌های موجود در دستگاه تنفسی است. شاید آسم، جدی‌ترین مشکل تنفسی باشد که در موارد شدید می‌توان منجر به مرگ شود. سیب خشک، رفتار ضد التهابی چشمگیری از خود نشان میدهد و از داروهای طبیعی درمان آسم به شمار می‌رود.
- تنظیم متابولیسم طبیعی بدن
سیب خشک حاوی ویتامین‌های A، C و B است که می‌تواند برای بدن بسیار مفید باشد. این ویتامین‌ها متابولیسم طبیعی بدن شما را تنظیم و کبد و پوست شما را تغذیه می‌کنند.
- کاهش وزن
فیبر موجود در سیب خشک، باعث احساس سیری در فرد شده و از پرخوری جلوگیری میکند. علاوه بر این سرعت سوخت و ساز بدن را افزایش میدهد و کالری تولید شده توسط آن سریع‌تر سوزانده می‌شود و در بدن باقی نمی‌ماند این خبر برای افرادی که با چاقی مبارزه می‌کنند بسیار با ارزش است.
- بهبود عملکرد مغز
بر اساس مطالعات موسسه Linus Pauling، سیب خشک شده (به اندازه نصف سیب) حاوی ۶ درصد از ویتامین B6 روزانه و ۳ درصد از ویتامین B5 بدن است. هر دوی این ویتامین‌ها در تولید مواد شیمیایی و نورون‌های مورد نیاز برای فعالیت مغز موثرند.
سیب خشک به دلیل داشتن مواد معدنی به سلامت شما کمک میکند. طبق یافته‌های موسسه لینوس پاولینگ، هر نصف یک سیب خشک ۴ درصد از نیاز روزانه شما به پتاسیم را تامین میکند. پتاسیم یک ماده معدنی است که برای نورون‌ها و فعالیت مغز ضروری است.
- کمک به هضم غذا
فیبر محلول و نامحلول سیب خشک، باعث هضم شدن مواد غذایی می‌شود. همچنین مصرف منظم سیب به حرکات روان روده، جلوگیری از یبوست و اختلالات معده کمک میکند. سیب خشک با افزایش ترشح شیره‌های گوارشی باعث افزایش جذب مواد مغذی خواهد شد.
- کمک به سلامت قلب
سیب خشک حاوی مواد مغذی گیاهی فیتونوترینت و شیمیایی فیتوکمیکال است. این مواد به عنوان آنتی اکسیدان عمل کرده و به زدودن کلسترول اضافی از رگ‌ها و عروق خونی کمک میکند و به لطف این خاصیت، سلامت قلب را خواهد کرد.
این راهکاری قوی در مقابل ابتلا به بیماری‌های قلبی عروقی است. خوردن روزانه سیب خشک تا حد زیادی سلامت قلب را تضمین میکند. فعالیت آنتی اکسیدانی سیب باعث کاهش اکسیداسیون چربی‌ها می‌شود. به این ترتیب، تاثیر منفی تری‌گلیسیرید‌ها و انواع مختلفی از چربی‌های موجود در رگ‌های خونی تا حد زیادی خنثی خواهند شد.
چیپس سیب، میزان پروتئین واکنشی C (به اختصار CRP) را در رگ‌های خونی کاسته و التهاب این رگ‌ها را کاهش میدهد. این پروتئین با التهابات موجود در سیستم قلبی عروقی ارتباط مستقیم دارد و کاهش میزان آن، سلامت قلب را افزایش خواهد داد.
- تامین آهن بدن و رفع کم خونی
به گفته موسسه لینوس پاولینگ، «چیس سیب» مقداری آهن نیز دارد که مقدار نصف فنجان سیب خشک، ۸ درصد آهن مورد نیاز روزانه مردان و ۳ درصد آهن مورد نیاز زنان را تامین میکند. به واسطه وجود مقدار چشمگیری آهن در درمان کم خونی موثر است و معمولاً کم خونی ناشی از کمبود هموگلوبین در خون است.
این مشکل با افزایش دریافت آهن از مواد غذایی حل خواهد شد. آهن نقش مهمی در تولید گلبول‌های قرمز دارد. با افزایش تعداد گلبول‌های قرمز در خون تنها از کم‌خونی پیشگیری می‌شود بلکه به اکسیژن‌رسانی کافی عملکرد اندام‌ها بهبود پیدا میکند.
- طراوت پوست
سیب خشک می‌تواند علائم رایجی مانند خشکی پوست، ترک خوردن، رنگ پریدگی و بسیاری از بیماری‌های مزمن و طولانی مدت پوست را از بین ببرد یا کاهش دهد.
لازم به ذکر است که این خاصیت سیب خشک به دلیل وجود ریبوفلاوین (ویتامین B۲)، ویتامین‌های C و A، مواد معدنی مانند آهن، منیزیم، کلسیم و پتاسیم است.
- تولید و ترمیم سلول‌ها
سیب خشک با افزایش گردش خون به جایگزینی سلول‌های مرده و ترمیم سلول‌های آسیب دیده کمک کرده و موجب جوان بنظر رسیدن فرد می‌شود.
- تنظیم فشار خون
خوردن سیب خشک و حتی بوییدن سیب خشک می‌تواند فشار خون را کاهش دهد. مطالعه‌ای نشان داده است که بوی سیب خشک باعث کاهش فشار خون در بیماران خواهد شد.
- کمک به سلامت لثه‌ها و دندان‌ها
اسیدهای موجود در سیب خشک باکتری‌های موجود در دهان را در حین جویدن از بین می‌برد و دندان‌ها و لثه‌ها را تمیز میکند. جویدن یک سیب خشک مانند استفاده از یک مسواک طبیعی است.
مطالعات نشان میدهد که سیب خشک می‌تواند ذرات غذایی باقی مانده روی دندان‌ها و لثه‌ها را پاکسازی کند و از پوسیدگی دندان و بیماری لثه جلوگیری کند. حتی کسانی که از بیماری لثه رنج می‌بردند، می‌توانند از حجم بالای ویتامین C موجود در سیب‌های خشک بهره ببرند.
مواد مغذی موجود در سیب خشک، باعث تقویت ساختار دندان‌ها می‌شود. مینای دندان را تقویت و از خراب شدن دندان‌ها جلوگیری میکند. جویدن سیب خشک ماهیچه‌های فک را قوی‌تر خواهد کرد. سیب خشک به دلیل اثرات ضد التهابی که دارد یک دهان شویه ساده و طبیعی بدون هیچ گونه افزودنی است. همچنین ترشح بزاق را افزایش داده تا توانایی تقسیم و رشد باکتری‌ها را در داخل دهان کاهش دهد.
- پیشگیری از سرطان
نقش سیب در پیشگیری از سرطان‌ها، مدت‌ها موضوع تحقیقات مختلفی بود. نتایج تحقیقات حاکی از این است که سیب احتمال ابتلا به سرطان‌ها، به خصوص سرطان پستان و روده بزرگ را کاهش خواهد داد.
همچنین در پیشگیری از سرطان ریه نقش چشمگیری دارد. اغلب میوه‌ها و سبزیجات خاصیت ضد سرطانی دارند؛ اما در این میان سیب یک سر و گردن بالاتر از بقیه است. بر اساس تحقیقات نقش سیب در پیشگیری از سرطان ریه متمایز و انکارناپذیر است.
در صورت ابتلا به سرطان ریه سرعت گسترش سرطان را کاهش میدهد. همه این خواص قطعا در سیب خشک شده حفظ خواهد شد.
- نقرس و درد مفاصل
یکی از بیماری‌هایی که به طور معمول در اثر پرخوری و مصرف مداوم منابع حیوانی (گوشت قرمز و چربی) و الکل ایجاد می‌شود، درد مفاصل و نقرس است. البته تا حدودی می‌توان گفت افراد مستعد ابتلا به این بیماری، زمینه ارثی دارند.
برای جلوگیری از شیوع بیماری پیروی از رژیم غذایی بدون چربی ضروری است. سیب خشک نیز میوه‌ای ارزشمند است زیرا چربی کمی دارد و اوره را کاهش میدهد.
سیب خام یا خشک از تشکیل اسید اوریک در بدن جلوگیری میکند و پس از آن مقدار کل اسید اوریک به ویژه اسید فرمیک افزایش می‌یابد. بنابراین مصرف آن برای بیماران مبتلا به درد مفاصل و نقرس توصیه می‌شود.
- حفظ سلامت دستگاه گوارش
باکتری‌های مفیدی که در بدن ما زندگی می‌کنند نقش ضروری و غیر‌قابل انکاری در حفظ سلامتی ما دارند. سیب خشک به طرز چشمگیری عملکرد باکتری‌های مفید موجود در روده بزرگ را بهبود می‌بخشد.
مطالعات اولیه نشان داده برگه سیب، سوخت و ساز و تعادل باکتری‌ها رو در داخل دستگاه گوارش تغییر میدهد. نتیجه این تغییر جذب حداکثری مواد مغذی و نابودی باکتری‌های مضر و سموم از بدن است.
- بهبود حافظه
سیب خشک، میزان استیل کولین موجود در مغز را افزایش میدهد. این ماده با توانایی تمرکز حل مسئله و حافظه در ارتباط مستقیم است. بنابراین برای کسانی که کار فکری دارند، مفید است. به طور کلی سیب به دلیل داشتن فسفر باعث تقویت اعصاب و حافظه می‌شود.
- مفید برای بیماری‌های آلزایمر و پارکینسون
ترکیبات موجود در سیب با خاصیت سم‌زدایی قطعاً احتمال ابتلا به بیماری آلزایمر را کاهش میدهد. اختلالات مغزی که منجر به بروز آلزایمر می‌شود با فعالیت رادیکال‌های آزاد در ارتباط هستند و برگه سیب، با ترکیبات خود تا حدی این فعالیت‌ها را کاهش میدهد.
در رابطه با بیماری پارکینسون سیب از نابودی تدریجی سلول‌های ترشح‌کننده دوپامین جلوگیری میکند. نابود این سلول‌ها می‌تواند منجر به بروز بیماری پارکینسون شود.
- سیب خشک یک مسکن است.
دم کرده پوست سیب خشک که با کمی عسل شیرین می‌شود، نوشیدنی آرامش بخش است. خوردن سیب خشک خام نیز اثر آرام بخشی بر سیستم عصبی دارد.
علاوه بر ویتامین‌های گروه B، منیزیم و فسفر و برخی دیگر از عناصر موجود در سیب خشک بر روی اعصاب اثر آرام بخش دارند. همچنین شیرین کردن با عسل و جویدن سیب خشک باعث کاهش انقباض عضلات صورت می‌شود.
- کنترل دیابت
کنترل قند خون در بیمارانی که از دیابت رنج می‌برند بسیار ضروری است. پلی‌فنل‌های موجود در سیب خشک ارتباط مستقیمی با کاهش جذب کربوهیدرات دارند به این ترتیب برگه سیب از نوسان قند خون جلوگیری و به کنترل دیابت کمک میکند.
پلی‌فنل‌ها جذب گلوکز را در دستگاه گوارش کاهش می‌دهند و ترشح هورمون انسولین را از لوزالمعده افزایش میدهد.
همانطور که می‌دانید انسولین برای کنترل قند خون بسیار ضروری است. پلی‌فنل‌ها با تاثیر بر گیرنده‌های انسولین موجود در سلول‌ها باعث کاهش قند موجود در خون و افزایش جذب آن‌ها توسط سلول‌ها می‌شوند.
این فرآیند برای عملکرد و سوخت و ساز مناسب اندام‌های مختلف بدن لازم است. بنابراین سیب خشک شده یکی از بهترین میان وعده‌ها برای افزایش سلامتی کسانی است که از بیماری دیابت رنج می‌برند.